17 – Bordeaux en zeilen op de Garonne

Vrijdag 6 augustus

Voor vandaag staat er weer een korte vaartocht op het programma maar eerst gaan wij dit pittoreske stadje verkennen.

Na het ontbijt stappen wij de kade op en gaan aan de zwerf door het zeer oude stadje Bourg sur Dordogne. Het bestaat feitelijk uit twee kernen, de oude benedenstad en de nieuwere (maar nog steeds heel oude) bovenstad.

Zo kom je onder andere te weten dat de eerste steen voor de burcht hier in het stadje al in de Romeinse tijd werd gelegd door de familie Pontiis, een Gallo-Romeinse familie, die hun onderkomen de naam Burgus Leonti gaf. In de vijfde eeuw werd de voormalige Gallo-Romeinse veste omgebouwd tot een ware burcht die in de Middeleeuwen door de nodige bouwtechnische en militaire aanpassingen zijn huidige vorm zou krijgen. Jammer genoeg staat de burcht in een afgesloten park dus een bezoek zat er helaas niet in.

Na onze omzwervingen door Bourg sur Dordogne gooien wij om twee uur los, ploeteren op de motor vier mijl tegen de vloed in om stroomafwaarts met een ruime zwaai om de daar op de loer liggende zandbank heen weer bakboord uit stroomopwaarts de Garonne op te kunnen draaien. Daar waar de Garonne en de Dordogne samenvloeien heet het water Gironde. Vanaf deze splitsing zeilen wij nu met de vloed mee verder stroomopwaarts de Garonne op richting Bordeaux. Het gaat snel, te snel, dus beperken wij ons tot slechts de Genua 3 die al meer dan voldoende er aan trekt. Meer zeil en dus meer snelheid zal ons laten aankomen op een ongunstiger vroeger tijdstip hetgeen het aanleggen met deze snelle vloedstroom alleen maar zal bemoeilijken.

Om half zes meren wij af aan een wachtponton net voor de sluis naar Bassin 2, de binnenhaven van Bordeaux waar wij beschut zullen liggen. Via de marifoon had ik mij een half uur geleden al bij Bordeaux Port Control gemeld met het verzoek om een sluisopening. Maar ik werd doorverwezen naar de Capitainerie van Bassin 2, helaas daar reageert niemand op mijn oproepen. Dan maar een telefoonnummer opgezocht. Drie nummers blijken intussen al niet meer te bestaan. Uiteindelijk tref ik op het vierde nummer een vriendelijke dame die bereid is mij door te schakelen. En zowaar, de eerstvolgende schutting is voor ons. Alleen….. dat is pas over 25 uur!! Ja, het watersportgebeuren in Bordeaux staat op een bijzonder niveau.

Aan de andere zijde van het wachtponton ligt een Nederlands gebouwd motorjacht, de Serenas, met Franse vlag maar met een gepensioneerd stel uit Californië die op die boot blijken te wonen. Zij hebben in de States huis en haard verkocht en zwerven full-time door Europa op hun riante varende onderkomen. Ik kom er achter dat vijfentwintig uur wachten niks voorstelt. Zij liggen hier al drie weken omdat een sluis stroomopwaarts defect is maar als alles goed gaat kunnen zij aanstaande dinsdag tien augustus opstomen richting de dan hopelijk gerepareerde sluis van Castets et Castillon die toegang biedt tot het Canal Latéral à la Garonne. Het is gezellig kletsen met hen en we krijgen een aantal bruikbare tips en adressen voor boodschappen op loopafstand. Dan, de man van dit stel, zegt mij toe om wanneer wij elkaar later treffen een barbecue American style te bereiden (hij heeft aan boord een vriezer vol steaks) en nodigt mij daarvoor op voorhand al uit. Dat wordt dus een meet-and-(gr)eat.

Zaterdag 7 augustus

Aangezien wij pas vanavond door de sluis kunnen is het vandaag een wachtdag die wij vullen met wat boodschappen en veel rondhangen. Maar dan eindelijk om kwart voor zeven ’s avonds kunnen wij losgooien van de wachtponton om duidelijk zichtbaar voor de sluis te gaan dobberen. De sluis zal om zeven uur voor ons draaien. Zeven uur wordt tien over, dan kwart over en uiteindelijk gaan, na een tergend langzame draaiende brug te zien openen, om eenenveertig over zeven de sluisdeuren al even langzaam als de brug voor ons open. Ik stuur de Karavanserai de kolk in en we meren af. Vervolgens duurt het nog een eeuwigheid voor de brug en beide deuren weer gesloten worden. Hetzelfde slakkentempo herhaalt zich na het zakken van het water bij het openen van de sluis. Weer een brug en twee sluisdeuren die nauwelijks waarneembaar bewegen. Eenmaal uit de sluiskolk moeten wij nog één brug passeren voor wij in Bassin 2 kunnen afmeren.

Ik vrees dat de sluismeester het sluis- en brugwerk niet helemaal meester is want wij hebben nog geen 500 meter afgelegd in precies … twee uur!! Ongelofelijk, en dan te bedenken dat die man voor dit prutswerk ook nog betaald krijgt.

Zondag 8 augustus

Berichten uit de kombuis.  Door: Yvonne

Even voor hoogwater komen wij aan bij de sluis die toegang biedt tot het Bassin van Bordeaux, even aanmeren aan de wachtsteiger en dan naar binnen. Nu dat naar binnen werd wat later dus maar eens goed om ons heen kijken wat hier te doen is. We liggen aan een ponton voor veerboten met de mooie naam “La Cité de Vin”. Achter het hek ligt namelijk het wijnmuseum van Bordeaux ook wel het Guggenheim van de wijn genoemd. Dus op internet maar even twee tickets gekocht. De buitenkant is al zeer bijzonder, volgens de architecten verwijst het ontwerp naar de knoestige wijnstokken, het walsen van wijn in een glas en de draaikolken van de Garonne, waar wij nu in liggen te dobberen aan de voet van dit fraaie gebouw. De architectuur roept de ziel en vloeibare natuur van de wijn op, “vloeiend en rond, immaterieel en sensueel” aldus XTU Architects. Van binnen valt er van alles te bekijken en beleven. Eigenlijk teveel om op te noemen van geschiedenis van de wijnrank tot bestrijding van ongedierte. Van alle wijnlanden van de wereld tot de productie van moderne flessen. Van het productieproces van wijn tot geursensaties, dit laatste lukt alleen niet zo met je mondkapje op. Wat ook heel prettig is, je krijgt een koptelefoon met Nederlands gesproken uitleg mee. Na een aantal uur hebben wij nog niet alles gezien of gelezen maar is ons hoofd vol. Bij de prijs inbegrepen is nog een wijnproeverijtje op de 8^e etage waar we onder het genot van dat wijntje een prachtig uitzicht hebben over de omgeving.

Tja Shardé, dat wijnproeven gaan wij zeker doen maar ook hier is het moeilijk een keuze te maken uit de enorme verzameling van het museum. Wel ben ik weer wat wijzer geworden dus we gaan op ontdekkingsreis!

Het einde van mijn vakantie nadert, en na het oponthoud in Bordeaux gaat Marcel alleen verder en pak ik de trein terug naar huis. Wij hebben samen genoten van onze reis, ik heb dan ook niet zoveel zin om weg te gaan maar goed in de herfstvakantie probeer ik weer even mee te varen.

Bordeaux, waarom Bordeaux? hoor ik je denken.

Wij zijn met een reden naar Bordeaux gevaren en uiteindelijk in het Bassin 2 afgemeerd.

Ik raak zo langzamerhand in een tijdprobleem. Mijn oorspronkelijke plan is altijd geweest om een rondje Spanje en Portugal te doen. Yvonne houdt absoluut niet van die lange oversteken waarbij je uren (of soms dagen) op zee zit, door elkaar gehusseld wordt en niets anders ziet dan water, water en nog eens water. Vandaar dat ik voor haar wat alternatieven heb uitgewerkt om het vooral gezellig te houden. Het moet wel leuk blijven, vind je ook niet?

Als ik nu vanaf de zuidoostkust van de Golf van Biskaje nog moet doorvaren naar Galicië en dan verder door naar La Coruña ben ik minimaal een week of twee misschien wel drie verder. Dan nog langs de Spaanse en Portugese westkust om vervolgens naar het oosten af te buigen en door de Straat van Gibraltar de Middellandse Zee op te varen is ook een kwestie van heel veel weken.

Het gaat mij er namelijk niet om zoveel mogelijk mijlen af te leggen, nee, ik wil iets zien. Wat geschiedenis proeven, mooie stadjes en dorpen bezoeken, een museum meepakken en interessante mensen ontmoeten. Om dit allemaal nog te kunnen realiseren voordat in september het weer gaat omslaan richting het normale najaarsweer met alle depressies en andere shit wat daarbij komt kijken betekent dat ik simpelweg te weinig tijd over heb.

Bovendien heeft de Spaanse overheid inmiddels beperkende maatregelen ingesteld voor schepen van 15 meter of kleiner die varen in het kustgebied bij Cadiz omdat de troep puberende orca’s die daar regelmatig schepen aanvallen steeds brutaler wordt en er vrijwel dagelijks schepen met roerschade naar de haven moeten worden gesleept. Jammer, ik had best wel eens die orca’s van dichtbij willen zien. Maar helaas, de Karavanserai valt met nog geen 9 meter binnen de doelgroep van deze beperkende maatregel.

Nu blijkt zonneklaar dat ik door het gestuntel van die trage slakken van ambtenaren bij het ILT (Inspectie Leefomgeving en Transport) precies de twee maanden tekort kom die zij hebben opgesoupeerd met hun truttige werkwijze zoals ik dat al in Blog 1 heb beschreven. Anders was ik nu al minstens ergens in het zuiden van Portugal geweest.

Ik kan natuurlijk de boot ergens in een haven voor de winter achterlaten en dan in het voorjaar de draad weer oppakken maar dan komen wat klussen thuis en andere reisplannen in het geding. Dat komt thuis, nog los van de extra kosten die je dan moet maken, de lieve vrede ook niet ten goede.

Er zit voor mij dus niets anders op dan een stukje af te snijden en binnendoor naar de Middellandse Zee te gaan. Dat betekent dat de mast er weer af moet en dat is het eenvoudigst te realiseren in Bordeaux in het Bassin 2. Waarvan akte.

De tweepersoons voorkooi heb ik voor deze reis ingericht als magazijn. Normaliter liggen daar twee vouwfietsen en twee comfortabele zittingen die wij in de kuip of op het dek gebruiken. Voor deze reis heb ik de vouwfietsen thuis gelaten en de hele kooi stampvol gelegd met allerlei materiaal. Alle zeilen zijn daar nu opgeborgen, maar ook een hele vracht hout want ik heb voor mijn terugtocht over de Rhône en Saône een draagframe gemaakt waarop ik de mast en giek kan vervoeren en ondanks dat bouwwerk toch voldoende werkruimte aan dek overhoud. De middag nadat wij in Bassin 2 zijn afgemeerd begin ik met de mast klaar te maken om te laten hijsen in de hoop dat ik dat morgen kan regelen. Vandaag is het zondag en wordt er niet gehesen.

Dat is hier toch wel anders dan bij ons. In deze haven bijvoorbeeld is er zaterdag en zondag geen havenmeester aanwezig. Wij vragen ons trouwens toch af of de vele boten die hier liggen, variërend van een ETAP 22 tot een enorme 60-voeter en alles wat daartussen zit, ooit wel aan varen toe komen. Van veel boten is overduidelijk dat ze volledig op permanent bewonen zijn ingericht met alle zooi die je vaak rondom de mindere woonschepen tegenkomt. Maar er liggen ook keurig verzorgde jachten tussen. Het lijkt mij een beetje weggegooid geld als je bedenkt dat de sluis vrijdagnamiddag draait en dan pas weer zaterdagavond laat. Niet op zondag en verder in de week maar één keer per dag. Dus even zeilen na het werk behoort hier sowieso niet tot de mogelijkheden.

Enfin, als wij ’s middags terug komen uit het museum “Cité de vin” begin ik met de voorbereidingen. Ik sla de zeilen af, berg al het lijnenwerk op of knoop het netjes vast en ga de houten staanders in elkaar flansen zodat de mast daar morgen op neergelegd kan worden. Het is de bedoeling dat ik probleemloos onder de laagste brug, die heeft een doorvaarthoogte van 320 cm, kan doorvaren en zelfs bij de nodige golfslag niet met de mast de onderzijde van de brug zal kunnen raken. Na een kleine aanpassing aan de hoogte van het frame op het achterdek zal de bovenzijde van de mast en giek niet hoger dan 270 cm boven de waterspiegel reiken. Mission accomplished.

Daarna ben ik nog tot laat in de avond bezig om alles aan boord weer een zeevaste plek te geven. Dat is nodig maar niet handig om dit in het schemerdonker nog te willen afmaken want het gevolg is dat wij deze nacht een hele kolonie muggen aan boord hebben die met zijn alle op het licht in de kajuit zijn afgekomen. Sorry Yvonne, ik kon weer eens niet stoppen en gewoon even gaan zitten.

Maandag 9 augustus

Ik heb de eigenaar van de mastenkraan kunnen achterhalen, dat blijkt een soort van watersportzaak te zijn. Hijsen willen ze dan wel doen… maar… moet dat dan vandaag al? Ja wat dacht je, ik heb niet de intentie om hier ook te blijven wonen net zoals die vele andere gestrande zeezwervers. Met de nodige tegenzin gaat de man akkoord met het hijsen “ergens vandaag”. Net voor de middag is het klusje in twintig minuten geklaard (het voorwerk is alles) en ligt de mast keurig op de houten schragen die ik gemaakt had. Het afrekenen is nog wel een dingetje. Ik versta, met mijn gebrekkige kennis van de Franse taal, dat hij € 15,00 hiervoor wil hebben en denk bij mijzelf dat is wel heel goedkoop. Maar nee, hij bedoelt € 150,00. Hij denkt zeker dat ik Gekke Henkie ben. Ik leg uit dat in St.Malo ditzelfde werk mij € 58,00 heeft gekost en in Folleux € 65,00, waarbij je dan wel moet beseffen dat die twee man toen alles hebben gedaan bij het terugplaatsen van de mast. Zijn prijs is er dus één uit de categorie poot-uitdraaien. Na wat gesteggel wordt het bedrag teruggeschroefd naar € 70,00, gezien het feit dat hij niets anders gedaan heeft dan in de kraancabine zitten is dit nog ruimschoots betaald.

Maar goed de mast ligt en ik heb alles eraan vast geknoopt zodanig dat ik in de kuip kan staan zonder mijn hoofd te stoten en ook nog eens een vrijwel leeg dek heb overgehouden. Je kan maar tevreden zijn over jezelf.

Dinsdag 10 augustus

Aangezien wij na alle vertraging met de sluis en de mastenkraan niet meer de Garonne kunnen opvaren zonder dat Yvonne haar treinaansluiting gaat missen besluiten wij vandaag ook nog in Bordeaux te blijven liggen. Wij zijn nu al zoveel dagen in Bordeaux dat het hoog tijd wordt om daadwerkelijk de stad te bekijken.

De stad heeft decennia het imago van een smerige industriestad gehad maar dat is met de komst van Alain Juppé als burgemeester drastisch veranderd. De man had visie en heeft in no-time de stad een facelift gegeven door alle zwart uitgeslagen historische gebouwen te laten reinigen, parken en wandelgebieden aan te leggen en de vele verlaten havengebouwen een andere gebruiksbestemming te geven, hij liet een futuristische tram aanleggen die je in alle hoeken van de stad tegenkomt en Bordeaux werd dankzij zijn inspanningen aangesloten op het TGV-net van de SNCF.