12 – naar Dinan over de rivier de Rance

Donderdag 15 juli

Vanochtend hebben wij de marina in St.Malo om 09:25 uur verlaten en zijn wij op weg gegaan naar de rivier de Rance die ons voert naar het stroomopwaarts gelegen middeleeuwse stadje Dinan.

Ik heb voor dit alternatief gekozen omdat ik merkte dat Yvonne nog niet toe was aan een tochtje over zee naar bijvoorbeeld Lézardrieux dat toch al snel een uurtje of vijf à zes varen is. Je moet bedenken dat voor haar de laatste keer aan boord van onze boot al weer een jaar geleden is tijdens de bootvakantie met de drie kleintjes van Damien en Shardé. Yvonne heeft een gigantisch drukke periode achter de rug. Op haar werk op de beide schoollocaties is er aan het eind van het schooljaar sowieso altijd bijzonder veel te doen zoals voorbereiding op het nieuwe schooljaar, de intake gesprekken met ouders en nieuwe leerlingen, beoordelingen over en adviezen aan andere leerlingen. Daarnaast doet zij de financiële administratie van mijn bedrijf, is één dag in de week oppas-oma bij Mathieu en Sanne, is zij echtgenote, runt grotendeels onze huishouding (ik weet het, dat zou anders moeten), en zorgt wanneer nodig samen met haar zus voor haar (daar heb je d’r weer) 90-jarige moeder en zij haalt en-passant nog even beide theorie-examens voor haar groot C1-rijbewijs om een zware camper tot 4.250 kilo te mogen besturen. Direct na de vakantie gaat zij voor de praktijkopleiding hiervan. En op de valreep heeft zij Mireille, die eind augustus van haar eerste kindje gaat bevallen, en Koen nog even geholpen om te verhuizen. Daarna hop de trein in op weg naar St. Malo. Dan is het niet echt vreemd dat door al deze drukte en de spanning van een op handen zijnde zeezeiltocht haar epilepsie stiekem weer gaat opspelen. Reden voor mij om deze meer ontspannen de-tour in te lassen over een prachtige rivier en kanalen dwars door en op weg naar de westkant van Bretagne.

Wij varen vanuit St. Malo naar de Barrage de Rance, een in 1966 geopende gebouwde stuwdam. Bij mijn aardrijkskundeles op de lagere school werd dit bouwwerk als een soort van wereldwonder aangeduid omdat deze stuwdam (als ’s werelds eerste) met zijn 24 turbines energie opwekt bij zowel vloed als bij eb, oftewel twee voor de prijs van één. Als je bedenkt dat het getijverschil hier tussen de 8 en de 13,5 meter bedraagt dan vullen die 24 turbines al jaren lang de schatkist behoorlijk aan met een jaaropbrengst van 540.000 MWh.

Als wij de sluis naast de stuwdam gepasseerd zijn varen wij de hier nog enorm brede rivier op, wij zetten zeil en met een afwisselend voordewindse koers of een bakstag windje varen we stroomopwaarts. Er trekt een schitterend landschap aan ons voorbij met weidse vergezichten, fraaie luxe malounières (rijke redershuizen omgeven door prachtig aangelegde parken en tuinen) gebouwd op prachtige locaties, veel aan moorings afgemeerde zeiljachten, er varen her en der wat klassiekers onder vol tuig. Maar het is niet alleen de toerist uithangen, de bodem is gevaarlijk rotsachtig maar de vaargeul is best goed betond maar slingert als een dronken lor over het wateroppervlak.

Bij het dorpje Chatelier is een wat kleinere dam gebouwd en ook daar worden wij geschut. Achter deze laatste dam vernauwt de Rance zich sterk en slingert zonodig nog grilliger door het landschap. Langs de oever zien wij oude krakemikkige houten staketsels met ieniemienie schuilhutjes erop. Het blijken vissteigertjes te zijn met aan het eind een soort van reuzenhengel met daaraan een kruisframe voor een knoert van een totebel van het formaat Rupsje Nooitgenoeg.

Even na drieën meren wij af in Le Port de Dinan vlak voor het uit 1852 stammende reusachtige tweehonderdenveertig meter lange en veertig meter hoge boogviaduct (met tien bogen) dat hier de verkeersweg over het rivierdal leidt. De havenmeester doet zijn stinkende best om het zijn gasten naar de zin te maken, hij dringt er bij mij op aan om hem vooral te bellen als ik iets nodig heb, dat mag zelfs ’s avonds laat. En de klik komt als hij vraagt of hij zijn naam, Damian, voor mij moet opschrijven. Als ik hem vertel dat ik dit kan onthouden omdat één van mijn zoons Damien heet roept hij verbaast uit; “Maar, dat betekent hetzelfde!” Ik check met hem voor de zekerheid de waterstanden van de rivier meer stroomopwaarts omdat de Vaarwijzer Biskaje en de Engelse Reeds Almanak elkaar op dit punt nogal tegenspreken. Maar volgens hem zou een kieljacht met 120 cm diepgang net moeten passen, maar hij zal de kanaalautoriteiten voor mij bellen en het mij laten weten.

Helaas mijn vraag of en wanneer hij de mast van mijn boot kan hijsen leidt uiteindelijk tot een probleem. De in de beide almanakken vermelde mastenkraan blijkt al twee jaar buiten dienst te zijn gesteld omdat hij is afgekeurd voor zware lasten. Om toch van dienst te kunnen zijn stelt Damian voor om twee vrienden te bellen om hun boten links en rechts van die van mij af te meren en dan die twee masten als kraan te gebruiken. Ik hou wel van omdenken en stem hier mee in. Hij zal zijn vrienden gaan bellen en mij dan de hijstijd doorgeven, maar dat is dan voor morgenmiddag.

De vaartocht van vandaag was een stukkie van niks, slechts 13 mijl, maar jongens wat was het een mooie tocht.

Vrijdag 16 juli

Vandaag staan wij bijtijds op om de oude historische stadsvesting van Dinan te gaan bekijken zodat wij vanmiddag weer op tijd aan boord kunnen zijn om de mast te hijsen. Dinan overtreft al onze verwachtingen, het is grotendeels nog origineel middeleeuws en als er een geharnaste ridder op zijn paard uit een straatje zou komen aanrijden zou dat nog de normaalste zaak van de wereld zijn. De huizen, de bestrating, de tuintjes en de ommuring, alles is in perfecte overeenstemming met elkaar.  Ooit was Dinan de parel van de graven van Bretagne en wij begrijpen absoluut waarom zij dit zo voelden.

Weer terug op de boot wacht ons een teleurstelling, de vlieger van havenmeester Damian gaat niet op, één van zijn vrienden is een paar dagen zeilen, en met één boot als kraan kunnen wij de 300 kilo zware mast nooit naar beneden krijgen. Er zit niets anders op dan terug te varen naar St. Malo waar wel een mastenkraan is. Rond drieën gooien wij los en vangen aan met de terugtocht. Helaas moet dat de hele trip op de motor worden gedaan want de wind staat pal tegen en hier opkruisen is vanwege het smalle vaarwater absoluut onmogelijk. Even na zessen komen wij aan bij de Barrage de Rance en moeten daar nog drie uur aan een mooring wachten tot wij naar zee geschut kunnen worden. Die wachttijd benutten wij om de avondmaaltijd te maken en te nuttigen. Eten in de kuip onder een zonnige hemel is tenslotte geen straf.

Het schutten verloopt rap en nog geen twintig minuten daarna meren wij af in de buitenhaven Les Bas-Sablons van St. Malo. Er staat een straffe wind dus liggen we te stuiteren op een plekje aan de buitenste steiger, gelukkig komt er na een uurtje de laatste veerboot binnen die tussen ons en de open zee afmeert en deze nacht fungeert als een havenpier.

Zaterdag 17 juli

Ik meld mij bij de capitaineri (het havenkantoor) om te regelen dat de mast gehesen kan worden. Tot mijn stomme verbazing zeggen zij daar glashard dat ik dat zelf wel mag doen. Nou no way dat ik in mijn uppie die 300 kilo zware mast ga borgen aan een hijskabel, de boel aan dek losmaken, weer tegen de kaai opklimmen en dan de kraan bedienen. En dan in de tussentijd maar hopen dat de mast niet overboord dondert of door het dek prikt. Na wat aandringen zullen zij ervoor zorgen dat er een technieker zal meehelpen. Om half twaalf komt hij, een half uur te laat, opdagen, ik maak de strop halverwege de mast vast en hij zal de kraan bedienen. Tijdens het losmaken van de verstaging zie ik uit een ooghoek dat hij op zijn gemak over de reling aan de kade hangt in plaats van de hijs op spanning te houden waardoor de mast al vervaarlijk begint te zwaaien. Na een kleine terechtwijzing mijnerzijds doet hij waarvoor ik hem heb ingehuurd en als alles plat aan dek ligt en gezekerd is kan ik om één uur naar de douche hollen. Er is haast geboden want ik wil het tij halen om vanmiddag nog voor het eb wordt weer beide stuwen en sluizen te hebben gepasseerd. Om half twee gooien wij los en aanvaarden andermaal de tocht naar Dinan. Het lukt allemaal net aan, wij pakken de laatste schuttingen en na het passeren van de laatste sluis nemen wij even de tijd om alsnog te lunchen.

Berichten uit de kombuis.  Door: Yvonne

Eten in Frankrijk dan denk ik meteen aan stokbrood, kaas en wijn dus als de boot is aangelegd voor de nacht komt toch eerst het lekkere Franse leven bij ons op de kuiptafel. Wij hebben als stelregel geen alcohol als er nog gevaren moet worden maar een borreluurtje hoort er wel bij. De Fransen eten de kaas niet zoals wij bij de borrel maar na de maaltijd vóór het zoete dessert. Die gewoonte hebben wij nog niet helemaal overgenomen omdat wij het bij de borrel ook erg lekker vinden smaken. Nu is Marcel niet van de kaas en heeft hij liever een stukje worst maar ik ben gek op alle soorten kaas dus zorg dat er steeds iets anders is om te proeven.

Dan dat heerlijke verse Franse stokbrood dat heerlijk luchtig en knapperig is omdat er een ander soort gist wordt gebruikt. De Fransman haalt graag elke maaltijd een vers baguette bij de boulangerie maar dat lukt tijdens het varen niet. We zitten dus weleens met een oud stokbroodje, tja dan denk ik aan hoe mijn moeder dat voor ons altijd weer lekker kon maken. Ik maak haar tomatensaus om dat oude stokbrood lekker in te soppen zodat we dat met smaak nog kunnen nuttigen. De saus is super simpel, een spekje uitbakken, uitje er bij even glazig fruiten en dan die heerlijke Franse tomaten in stukjes erbij en even lekker laten sudderen en klaar is de heerlijke tomatensaus.

Als wij later die middag door Dinan varen wenst havenmeester Damian ons vanaf de kade een mooie trip toe en roept nog dat hij blij is dat het uiteindelijk met de mast gelukt is. Na een mooie tocht meren wij rond zes uur aan bij een steigertje vlak voor de sluis in het gehucht Boutron. Het is mooi geweest voor vandaag.